Sinds 2015 is het gebruik van pesticiden door alle openbare diensten  verboden waardoor onkruidbestrijding een grote uitdaging werd. Onder andere onkruidbranders, borstel- en veegmachines... worden sindsdien als alternatief ingezet, maar met wisselend succes. Op veel plaatsen in onze stad lijkt ongewenst onkruid op straten en trottoirs, pleinen, parken en begraafplaatsen niet onder controle.

Naast curatieve onkruidbestrijding zijn preventieve maatregelen, bijvoorbeeld bij materiaalkeuze, mogelijk om onkruid te voorkomen. Zo heeft de gemeente Wichelen recent gekozen voor nieuwe ecologische wandelpaden die bestaan uit een mix van natuurlijke lijm en gebroken natuursteen. Het resultaat is een duurzame en onderhoudsvrije half-verharding die waterdoorlatend is, maar waar geen onkruid kan doorgroeien. 
 
Concreet heb ik dan ook volgende vragen:

• Welke (bijkomende) maatregelen worden genomen om het toenemend onkruid in het Gentse straatbeeld te bestrijden?
• In welke mate worden in Gent al alternatieve materiaalkeuzes gemaakt om onkruid te voorkomen?
• Wordt het gebruik van innovatieve duurzame en onderhoudsvrije materialen overwogen om onkruid in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen?

Sami Souguir
Fractievoorzitter

Antwoord:

In Gent zijn verschillende spelers actief voor het bestrijden van ongewenste kruiden op het openbaar domein. Zo zijn Ivago, Dienstenbedrijf, Mobiliteitsbedrijf, Dienst Service & Logistiek, Dienst Wegen, Bruggen en Waterlopen, Groendienst maar ook externen als Infrabel, Agentschap Wegen en Verkeer, Waterlopen en Zeekanaal en Farys verantwoordelijk voor de netheid van bepaalde stukken openbaar domein.

Momenteel is deze taakverdeling nogal complex.

De Regie Netheid heeft de opdracht de taakverdeling tussen de verschillende diensten optimaal af te stemmen. Een meer efficiënte en eenvoudige taakverdeling zou een meerwaarde zijn. Ondertussen worden vragen en klachten doorgegeven aan de juiste diensten zodat zij de nodige curatieve maatregelen kunnen nemen.

Alle diensten leveren, elk op hun werkterrein, inspanningen om ongewenste kruiden te voorkomen en te bestrijden.

Zo gebruikt de Groendienst vanaf juli 2009 geen pesticiden meer. Sindsdien is het beheer van de openbare groenzones geleidelijk aangepast en is men om zoek gegaan naar alternatieve manieren voor het beheren en aanleggen van plantvakken en verhardingen.

De visie rond onkruidbestrijding is grondig gewijzigd. Wij streven niet langer meer naar een naakte, onbegroeide bodem tussen struiken, in boomspiegels en verkeersgeleiders,… maar proberen de bodem te bedekken. Dat kan door te zaaien, te planten of door een spontane kruid laag te laten ontwikkelen.

In het laatste geval nemen kruiden dus de vrije ruimte over. Zo verandert het stadsbeeld. De natuur neemt de overhand en veelal wensen we geen continue bestrijding. Bovendien komt zo'n kruid laag ten goede aan de biodiversiteit.

Het kruidenvrij houden van verhardingen, is vaak moeilijker. Daarom laten we sommige paden vergrassen. Door ze met bepaalde frequentie te maaien, zorgen we voor een verzorgd beeld. Andere zijn aangelegd in een gesloten verharding, waardoor ze makkelijk te onderhouden zijn. Met verschillende stadsdiensten wordt dan steeds overwogen welk materiaal hiervoor het meest aangewezen is. Innovatieve materialen kunnen hierbij overwogen worden. Men zoekt steeds naar de meest geschikte verharding. Onkruidbestrijding gebeurt hierbij met de hand of machinaal, bijvoorbeeld met de borstelmachine of bosmaaier.

Omwille van het milieu, is het ook belangrijk rekening te houden met de mogelijkheid om regenwater rechtstreeks te laten infiltreren in de bodem. Daarom kiest men soms om met open voegen te werken. Dat impliceert echter dat kruidengroei zal aanwezig zijn wat opnieuw een aangepast beheer vraagt. Soms kiest men ook voor ontharden van de ondergrond om nog meer infiltratie van regenwater mogelijk te maken. Dit gebeurt in onderleg overleg met de betrokken diensten.

Rudy Coddens
OCMW-voorzitter en Schepen van Seniorenbeleid, Werk en Armoedebestrijding