“Een nieuw land, nieuwe omgeving, nieuwe vrienden. En heimwee naar het thuisland en de familie.” Dat is hoe Gents gemeenteraardslid Mehmet Sadik Karanfil de eerste generatie Turken in België typeert. Hijzelf, 34, behoort tot de tweede generatie: “We gingen naar school, waar we Nederlands spraken, leerden nieuwe waarden en normen, maar blijven ook altijd wat geklemd zitten tussen twee werelden.”

Ondertussen is er al 50 jaar een Turkse gemeenschap in België. Op uitnodiging van Fedactio, de overkoepelende organisatie van actieve Turkse organisaties in België, trok Mehmet daarom samen met een Open Vld delegatie naar Instanbul.

In contact komen met de maatschappelijke krachten in Turkije, van journalisten tot topambtenaren, van de actievoerders van Gezipark tot professoren, van ondernemers tot opinieleiders. Met economie, toetreding tot de EU, democratie in Turkije en de media als voornaamste gespreksonderwerpen. Dat was de missie van Memhmet Sadik Karanfil. Samen met voorzitter Gwendolyn Rutten, Europees parlementslid Philippe De Backer, senator Nele Lijnen en Brussels parlementslid Els Ampe trok hij op missie naar Istanbul, de grootste stad van Turkije.

Mehmet Sadik Karanfil: Onze trip was opgedeeld in een politiek luik en een economisch luik. Ik herinner mij in de eerste plaats een lang gesprek met de gouverneur van Istanbul. Die legde indrukwekkende cijfers voor over de economische expansie. Een nieuwe treintunnel, een nieuwe brug… de snelheid waarmee grootscheepse infrastructuurwerken tot stand komen is enorm. Als je dat met de enorm trage procedures bij ons vergelijkt… echt ongelooflijk! We hadden ook een verhelderende ontmoeting met enkele politieke journalisten en professoren, onder wie een activiste die de recente protesten op het Taksimplein meemaakte. Het is dus zeker niet zo dat we enkel mensen van de heersende partij (AKP) te zien kregen. We wilden alle kanten van het verhaal leren kennen. Want op economisch vlak voert de AKP wel een zeer liberaal beleid, maar op ethisch en sociaal vlak bv. is ze veeleer conservatief.

Over welke economische contacten ging het?

Mehmet Sadik Karanfil: Van onze economische contacten springen er twee bovenuit. Ik was sterk onder de indruk van de 87-jarige stichter en voorzitter van een groot industrieel imperium Ishak Alaton, een man van Joodse origine. We spraken met de CEO van een groot bouwbedrijf. Het is verbazingwekkend tegen welk tempo die over gans Turkije woningen neerpoten. En de bestellingen blijven binnenlopen.

Hoe was het ontvangst?

Mehmet Sadik Karanfil: In die stad heerst echt een open sfeer; ik durf zelfs stellen dat wij er in België nog wat van kunnen leren. Laten we niet vergeten dat Istanbul, een gigantische metropool, vele goed ingeburgerde minderheden kent. Gevoelige dossiers zoals de Koerdische en de Armeense kwestie of de tientallen journalisten in de gevangenis, alles was bespreekbaar. De mensen in Turkije beseffen ten volle dat een open en gastvrije aanpak voor tevredenbezoekers zorgt, die dat imago terug meedragen naar hun thuisland. Kortom: Turkije is een zeer ondernemend land en wij zijn er meer dan welkom!

Wat was de bedoeling van deze reis?

Mehmet Sadik Karanfil: We kregen, op uitnodiging van Fedactio, de kans om van nabij kennis te maken met een stad en een land in volle beweging. Een bloeiende economie, die elk jaar een forse groei kent. Vijftig jaar Turkse gemeenschap is een belangrijke mijlpaal. In Vlaanderen en Brussel hebben we sinds de jaren ‘60 een sterke Turkse gemeenschap. Vooral in de grote steden en Limburg is er een sterke vertegenwoordiging van de Turkse gemeenschap. In België wonen in totaal 230.000 Turkse Belgen. Maar tegelijk leven bij ons nog vele vooroordelen over Turkije. Door gesprekken met een aantal politieke en economische spilfiguren wilden we die tegengaan en onze liberale contacten met dit belangrijke land, deze brug tussen oost en west, verstevigen.

De aanleiding voor de reis was ’50 jaar Turkse gemeenschap in België’. Hoe kijk jij hier zelf tegenaan?

Mehmet Sadik Karanfil: Wel, ik ben zelf een kind van de tweede generatie. De eerste generatie, waartoe mijn vader behoorde, had het moeilijk op psychosociaal vlak. Een nieuw land, nieuwe omgeving, nieuwe vrienden. Én heimwee naar het thuisland en de familie. Daarnaast was er toen geen sprake van inburgeringslessen of Nederlandse taallessen zoals we die nu kennen in Vlaanderen. De tweede generatie, de kinderen van deze arbeidsmigranten, tot wie ikzelf behoor, was ook bijzonder op vele vlakken. We gingen naar school, waar we Nederlands spraken. We leerden nieuwe waarden, normen en gebruiken van onze vrienden en hun families. Thuis echter spraken we Turks, hadden we de eigen gebruiken, waarden en normen. In feite zat onze generatie geklemd tussen twee werelden. Er is intussen veel veranderd, maar toch worstelt de allochtone gemeenschap nog steeds met heel wat uitdagingen en moeilijkheden. Onderwijs en tewerkstelling zijn hefbomen om de samenlevingsproblemen te verzachten. Natuurlijk zijn er succesverhalen en schoolvoorbeelden van migrantenkinderen die het gemaakt hebben. Maar er is nog werk aan de winkel. We kunnen niet zeggen dat de integratie van de generaties migranten vlekkeloos is verlopen. De autochtonen en de nieuwe burgers van dit land moeten dit samen oplossen, door nog meer naar elkaar toe te groeien, elkaar te begrijpen, én zich te engageren als burgers van dit land. Deze liberale aanpak, zonder etnische vakjes of vooroordelen, biedt de beste kans op slagen.

Je neemt ook zelf engagement op binnen Open Vld?

Mehmet Sadik Karanfil: Intussen een goede twee jaar. In oktober 2011 kreeg ik van Mathias De Clercq de vraag of ik het zag zitten om de Gentse Open Vld-ploeg voor de gemeenteraadsverkiezingen te versterken. Vanuit mijn vroegere jobs als jeugdwerker en OCMW-medewerker, alsook vanuit mijn engagement in het middenveld, had ik al goede contacten met Mathias en met toenmalig OCMW-voorzitter Geert Versnick. In liberale principes als direct contact met de burger of inzet op activeringstrajecten kon ik mij perfect vinden. Mijn keuze was bijgevolg vrij snel gemaakt. Als nieuwkomer kreeg ik de zesde plaats op de lijst en werd ik verkozen in de gemeenteraad. Mijn voornaamste aandachtspunten daar zijn samenlevingsproblemen, integratie, jeugd en onderwijs. Ook als bestuurder van een federatie van zelforganisaties ben ik trouwens dagelijks met deze materies bezig. Intussen heb ik mijn eerste jaar in de gemeenteraad achter de rug. Een leerrijk jaar, waarin ik als nieuweling de tijd en de ruimte kreeg om mij grondig in te werken vanwege onze fractie, onder leiding van collega Sami Souguir. In dit leertraject was meereizen naar Istanbul een echte buitenkans.