Sedert enkele jaren wordt kraantjeswater actief gepromoot als gezond alternatief voor flessenwater. Talrijke sensibiliseringsacties moeten mensen aanzetten om flessenwater in te ruilen voor het veel goedkopere leidingwater. Ook Stad Gent schakelde over op kraantjeswater als drinkwater.

Deze week startte echter een overheidscampagne omdat water uit de kraan misschien niet zo veilig is als het lijkt. Met de campagne wil men mensen waarschuwen voor het risico van loden waterleidingen in huis. Het vervangen van alle loden waterleidingen in het openbare drink­waternetwerk blijkt immers niet voldoende, vanaf de watermeter zijn huiseigenaren immers zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van de water­leidingen.

Concreet heb ik volgende vragen:

• Wat is de huidige stand van zaken van het vervangen van loden waterleidingen in het openbare drinkwaternet in Gent?
• Wat is de huidige stand van zaken van de voorziene aanpassing van stadseigendommen waar het loodgehalte in het leidingwater te hoog bleek?
• Op welke manier worden huiseigenaren bij wie mogelijks, in huis, nog loden waterleidingen liggen gewaarschuwd en/of gesensibiliseerd over het potentieel gezondheidsrisico?

Sami Souguir
Fractievoorzitter

Antwoord:

Wat is de huidige stand van zaken van het vervangen van loden waterleidingen in het openbare drinkwaternet in Gent?

Geen enkele distributieleiding van het drinkwaternet is nog in lood.

Wat betreft de aftakkingen (aansluitend deel vanaf de distributieleiding naar de individuele meter) is de situatie (eind mei 2015) als volgt:

• Sinds gestart werd met de systematische vervanging van deze loden aftakkingen werden in Gent reeds 29.164 stuks vervangen (grotendeels onder de voetpaden gelegen).
• Er blijven nog ongeveer 7.700 stuks te vervangen (hoofdzakelijk onder de rijweg gelegen).
• Gezien de ligging onder de rijweg dient bij het vervangen van  de resterende aftakkingen ook rekening gehouden te worden met de mobiliteit en zo mogelijk afgestemd met andere werken. De resterende vervangingen worden daarom als volgt gespreid in de tijd:
  • 1.100 stuks te vervangen tweede helft 2015
  • Telkens 2.200 stuks te vervangen in 2016, 2017 en 2018.
• Elke afwijking ten opzichte van de norm, die zich in de resterende looptijd bij monitoring manifesteert, geeft zo mogelijk aanleiding tot versnelde vervanging. Idem wanneer er specifieke klantenvraag is.

Wat is de huidige stand van zaken van de voorziene aanpassing van stadseigendommen waar het loodgehalte in het leidingwater te hoog bleek?

De Stad Gent heeft vanaf 2011 voor al zijn gebouwen het loodgehalte in het water gemeten, en vervolgens een actieplan opgesteld ten einde alle gebouwen klaar te maken voor de norm van 2014 (10 microgram lood per liter water) .  Voor alle gebouwen wordt momenteel drinkwater aangeboden met loodgehalte beneden de norm.  Hiervoor zijn allerlei aanpassingen gebeurd waarbij we bij voorkeur in het volledige gebouw lood-veilig water aanbieden, in een aantal gebouwen hebben we een aantal bijkomende tappunten voorzien met lood-veilig water.  Dit laatste betreft hier voornamelijk gebouwen waar loden leidingen in de muren weggewerkt zijn en verwijdering niet mogelijk is, hier wordt dit duidelijk aangeduid bij de tappunten.

In 2 gehuurde gebouwen zijn de nodige aanpassingen nog niet gebeurd, de eigenaar werkt hier nog verder aan.  Het betreft 2 gebouwen met beperkte bezetting en waar geen zwakke gebruikers aanwezig zijn (CVO Industrieweg 64 en Carnavalswagenopbouw Industrieweg 112).  Hier hebben we duidelijk ter plekke aangeduid dat deze tappunten geen drinkwater verdelen.

Op welke manier worden huiseigenaren bij wie mogelijks, in huis, nog loden waterleidingen liggen gewaarschuwd en/of gesensibiliseerd over het potentieel gezondheidsrisico?

In het kader van de systematische loodvervanging worden de betrokken klanten er systematisch op gewezen dat ook de particuliere binneninstallatie mogelijks nog loden  onderdelen kan bevatten. Tegelijk wordt een aanbod geformuleerd om indien gewenst voor ondersteuning te zorgen bij de vervanging hiervan.

Panden die geen loden aansluiting hadden of hebben werden/worden inderdaad niet bereikt door onze systematische vervangingscampagne. Het is net daarom dat de VMM in samenspraak met de drinkwatermaatschappijen een algemene sensibiliseringscampagne omtrent de particuliere binneninstallaties is gestart.

In navolging van het Vlaamse Loodactieplan werkte de Gezondheidsdienst vanaf 2011 samen verschillende partners* een Gents loodactieplan zowel breed als doelgroepgericht. Daarbij werd ook een luik naar burgers uitgewerkt met bijzondere aandacht voor kansengroepen.

Informeren van burgers
De Gezondheidsdienst  gaf, samen met Farys, de Vlaamse Milieumaatschappij en de Medisch Milieukundige van Logo Gezond+ vzw, in het voorjaar van 2013  aan de verschillende stadsdiensten die een belangrijke rol spelen bij het sensibiliseren van burgers zoals de woonwinkels, energiescanners REGent, controleurs cel Bouw- en Woontoezicht  een praktische opleiding rond de loodproblematiek. Volgende aspecten werden daarbij behandeld:  herkennen van loden leidingen, tips om risico’s van blootstelling te verkleinen, vaak voorkomende drinkwaterproblemen en rechten en plichten rond drinkwater.

De 6 woonwinkels in Gent, waar elke burger met allerlei vragen rond wonen en huisvesting terecht kan, hebben hun klanten actief geïnformeerd en geadviseerd via een informatiestand (folders, flyers, affiches en foto’s) rond drinkwater, uitgebouwd rond een loden watermeter als aandachtstrekker. Burgers met vragen rond de loodproblematiek kunnen steeds bij hen terecht. Zij beschikken ook over de Gentse loodfolder voor kansengroepen.

Voor kansengroepen en anderstaligen ontwikkelde de Gezondheidsdienst samen met de Medisch Milieukundigen een eenvoudige visuele folder, zie bijlage, in meerdere talen (vooral Turks en klassiek Arabisch). De folder van de Vlaamse overheid was voor deze doelgroep te uitgebreid en bevat teveel tekst. De folder werd verspreid naar de woonwinkels, REGent en cel Bouw- en Woontoezicht.

De loodproblematiek is ook opgenomen in de Vlaamse Wooncode (link: http://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1005498¶m=inhoud): in geval van loden toevoerleidingen bij gootstenen worden bij een woongeschiktheidsonderzoek 9 punten toegekend. Dit wordt dus aanzien als een zware afwijking aangezien vanaf 15 punten een woning ongeschikt wordt verklaard. De controleurs van de cel Bouw- en Woontoezicht versturen, bij deze afwijking, de folder van de Vlaamse overheid ‘Hou je drinkwater loodvrij’ mee met het rapport.
(link: https://www.vlaanderen.be/nl/publicaties/detail/hou-je-drinkwater-loodvrij-1)

* Betrokken partners
Facility management, Dienst Wonen, cel Bouw-Woontoezicht, REGent vzw en Gezondheidsdienst, de drinkwatermaatschappij Farys/Waterlink, de Medisch Milieukundige van het Lokaal Gezondheidsoverleg Gezond+, Toezicht Volksgezondheid en de Vlaamse Milieumaatschappij.

Martine De Regge
Schepen van Personeelsbeleid, Facility Management en Administratieve Vereenvoudiging