Onze fractie heeft met verbijstering kennis genomen van de berichten die door een personeelslid van Politiezone Gent via social media werden verspreid. Het hoeft geen betoog dat dergelijke racistische en discriminerende uitspraken ontoelaatbaar zijn. Terecht werd dan ook meteen een onderzoek opgestart.

Hierover heb ik volgende vragen:

• Welke afspraken gelden m.b.t. het gebruik van social media door personeelsleden van Politiezone Gent? Zowel inzake het garanderen van de objectiviteit als de eigen veiligheid van politiemensen.
• Hoe verklaart u dat de feiten, die naar verluidt al enkele maanden aan de gang waren, niet eerder aan het licht kwamen?
• Waren andere personeelsleden van Politiezone Gent eerder op de hoogte van de feiten? Hebben zij hun hiërarchische overste van deze feiten op de hoogte gebracht?
• Hoe ziet u de uitspraak van de korpschef: "We gaan iedereen nog duidelijk maken dat je moet oppassen met wat je op sociale media gooit. Je zit niet op café."

Geert Versnick
Gemeenteraadslid

Antwoord:

Daar de vragen 12, 13, en 16, die in de besloten vergadering worden behandeld, allemaal gaan over de racistische uitlatingen op de publieke Facebookpagina van een Gentse politieagent, stel ik voor om ze samen te beantwoorden. Vraag 14 zal een gedeelte in open en een gedeelte in gesloten vergadering behandeld worden.

De korpschef en ik keuren de gebruikte beelden en bewoordingen ten stelligste af. Politiemensen dienen elke mogelijke schijn van gebrek aan integriteit, neutraliteit of respect te vermijden. Xenofobie, racisme en discriminatie zijn ontoelaatbaar.

Wat de concrete aanpak van het incident en het onderzoek betreft werden volgende stappen al genomen:

1. De Dienst Intern Toezicht stelde een proces-verbaal op. Het Parket leidt het verder onderzoek.
2. De Persdienst van het Parket liet aan de pers weten dat betrokkene wordt gedagvaard.
3. Hij dient zich op 1 oktober 2015 voor de Correctionele Rechtbank in Gent te verantwoorden wegens inbreuken op de antidiscriminatiewet van 30 juli 1981 (gewijzigd bij wet van 10 mei 2007).
4. Ik startte als burgemeester tevens een tuchtonderzoek op.
5. De korpschef heeft de man ondertussen een administratieve functie gegeven om de goede werking van het korps te vrijwaren.
6. Het PV-nummer en alle relevante informatie werden overgemaakt aan het Interfederaal Centrum voor Gelijke Kansen en Bestrijding van Discriminatie en Racisme.
7. De korpschef heeft over het incident een extra communicatie opgezet naar het ganse korps.
8. De verplichte tweedaagse opleiding “Durf anders te denken” van het Zonaal Veiligheidsplan wordt zoals gepland verdergezet (van 2014 tot op heden volgden 262 medewerkers die opleiding al).

Wat de richtlijnen sociale media en meldingsplicht betreffen werden de regels betreffende het gebruik van sociale media al in september 2014 bekendgemaakt in de bredere korpsinstructie met de naam “Blauw vakmanschap”. Die zal nog beter bekend worden gemaakt en verspreid.

Er werd een uniek globaal integriteitsplan opgesteld, nog vóór dit incident, met begeleiding van een externe firma, met onder andere dilemma-trainingen over deze problematiek. Het incident zal in de toekomst ook deel gaan uitmaken van deze dilemma-trainingen.

De korpsleiding heeft niet de intentie, noch de mogelijkheid, om het private gebruik van sociale media van elke medewerker te controleren maar zal telkens gepast reageren wanneer ze kennis krijgt van mogelijk strafbare feiten.

Het is ook niet omdat je op Facebook bevriend bent met iemand dat je elk bericht van die persoon te zien krijgt, leest en/of goedkeurt.

Maar toen de korpschef kennis kreeg van de feiten via een bericht van een alerte burger bij het Meldpunt (nog vóór de persaandacht startte) werd onmiddellijk een onderzoek gestart.

Het is niet evident om een strikte lijn te trekken tussen privé en professioneel gebruik van sociale media. Ook als politiemensen als privépersoon op sociale media actief zijn, kent hun omgeving hun professionele functie. Laat staan als men bij de profielinformatie expliciet vermeld dat men als politiepersoneelslid werkt.

Het is belangrijk dat medewerkers er zich van bewust zijn dat de zaken, die zij in hun vrije tijd posten, afstralen op hun functie en ambt. Om het vertrouwen in de politieorganisatie te bewaken, is het cruciaal dat medewerkers zich op sociale media eerder gedragen naar professionele maatstaven dan naar privé-maatstaven.

Ik geef u een aantal, dat de Politiezone Gent meegeeft aan de personeelsleden:

1. Gebruik een privé e-mailadres voor een persoonlijk profiel op een sociale netwerksite.
2. Bescherm je privacy. Wees er alert voor dat de informatie die je over jezelf vrijgeeft onderwerp kan zijn van misbruik.
3. Identiteiten, aliassen en/of gebruikersnamen mogen geen verwijzingen bevatten naar Politiezone Gent.
4. Spreek nooit in naam van het korps. Voeg op je profiel een disclaimer toe die weergeeft dat je in eigen naam spreekt.
5. Als je foutieve, leugenachtige of lasterlijke uitlatingen over Politiezone Gent tegenkomt, geef dit dan door aan de korpsleiding. Reageer er zelf niet op.
6. Post enkel berichten waar je zeker van bent. Vermijd veronderstellingen, geruchten en roddels.
7. Hou er rekening mee dat wat je post nooit meer volledig kan verwijderd worden. Denk dus twee keer na voor je iets post. Als je twijfelt, post het dan niet.
8. Vermijd negatieve uitlatingen over het korps, de bestuurlijke of gerechtelijke overheid of collega’s.
9. Respecteer het copyright. Gebruik niets zonder de eigenaar/maker te erkennen en zonder voorafgaandelijk zijn/haar toestemming te hebben.
10. Let op je taalgebruik.

Uiteraard verwachten wij ook dat onze medewerkers de wet respecteren en dus niet oproepen tot haat of discriminatie.

Wat ‘omgaan met diversiteit’ betreft kan ik meedelen dat de Politiezone Gent zonder twijfel het engagement aangaat om werk te maken van diversiteit en gelijke kansen. Het korps wil de diversiteit van de bevolking laten weerspiegelen in haar samenstelling en de gelijkheid tussen vrouwen en mannen bevorderen.

Er wordt een personeelsbeleid gevoerd dat gebaseerd is op het erkennen en het waarderen van individuele competenties. Het bevorderen van een gelijkwaardige behandeling is hierbij een uitgangspunt. Binnen dit kader wordt van de medewerkers het volgende verwacht:

• elke vorm van discriminatie af te keuren, zowel binnen de organisatie als in de contacten met de burger(s);
• bij te dragen tot een professionele omgeving waar gelijkheid tussen vrouwen en mannen, gelijke kansen en diversiteit worden ervaren als bronnen van ontplooiing, vernieuwing en creativiteit voor alle collega’s;
• zich in te schrijven voor opleidingen om de professionele competenties in de gelijkheid van vrouwen en mannen, gelijke kansen en diversiteit te verbeteren;
• assertief te reageren tegenover diegene die mondeling, schriftelijk of op welke manier ook, discriminerende, homofobe, racistische of transfobe uitspraken doet of zich minachtend uitlaat over de gelijkheid tussen vrouwen en mannen.
• Dit betekent concreet dat men discriminatie afkeurt, oog heeft voor diversiteit, opleidingen volgt en reageert tegen ongepaste uitspraken.

Wat de uitspraak van de korpschef betreft, kan ik stellen dat de korpschef zonder twijfel elke vorm van xenofobie of racisme afkeurt.

De korpschef wilde meer algemeen aangeven dat de context waarin uitspraken worden gedaan de toon en de inhoud van die boodschap gaan bepalen.

Zo zal een mening die op café wordt verkondigd vaak wat minder genuanceerd en geraffineerd worden verwoord dan een mening die pakweg in de gemeenteraad wordt gegeven.

Tegelijk zijn toog-discussies vluchtiger van aard en de gevolgen ervan minder groot. Wat, opnieuw, niet wegneemt dat de uitspraken van de politieagent in kwestie in álle contexten dienen te worden afgekeurd.

Het is tegelijk echter niet haalbaar om elke individuele uitlating van elke agent op sociale media actief te gaan controleren, zoals eerder gezegd.

Daniel Termont
Burgemeester