In de pers van dinsdag 26 februari 2013 stond te lezen dat er om de fusie van de Vlaamse Opera en het Koninklijk Ballet van Vlaanderen tot een goed einde te brengen, voor de periode 2014-2018 een extra 550.000 euro aan subsidies per jaar nodig is. Dat stelt transitiemanager Dominique Savelkoul, die het veranderingsproces begeleidde in haar eindrapport.

Daarom dringen zich, opnieuw volgens Savelkoul, ook 'moedige keuzes op korte termijn' op om 'beide instellingen uit het slop te halen'. Savelkoul spreekt duidelijk haar voorkeur uit om het operahuis in Gent te verlaten. Dit op voorwaarde dat ballet en opera er bevoorrechte partner blijven en een minimum aantal dagen per jaar krijgen om er op te treden. De Gentenaars zijn zeer gehecht aan hun operahuis.

Wat is de reactie van het stadsbestuur op het eindrapport van de transitiemanager en wat kunnen de financi?le consequenties zijn als de Vlaamse Opera het gebouw zou verlaten?

Stephanie D'Hose
Gemeenteraadslid

Antwoord:

De vragen die hier gesteld worden, verwijzen allemaal naar het eindrapport dat mevrouw Savelkoul in opdracht van de Vlaamse Minister van Cultuur opstelde.

Zij kreeg de opdracht om als transitiemanager te onderzoeken hoe de fusie tussen het Koninklijk Ballet van Vlaanderen en De Vlaamse Opera gestalte zou kunnen krijgen. De minister van Cultuur gaf in een mededeling aan de Vlaamse Regering hierover een duidelijke timing en opdracht mee ‘tegen begin september 2013 een eengemaakte organisatie met twee sterke artistieke polen, bestuurd door één raad van bestuur en geleid door één solidaire en collegiale directie. Dit rapport werd 20 februari voorgesteld in het Vlaams Parlement en nu donderdag zal er daarover ook nog een hoorzitting volgen. Ook de steden Antwerpen en Gent werden voor deze hoorzitting uitgenodigd.

Vooraleer ik inga op de elementen uit het rapport waarnaar in uw vragen verwezen wordt, wil ik u alvast meegeven dat de stad Gent nog op géén enkele manier formeel op de hoogte werd gebracht van de inhoud van dit rapport. Het rapport is als dusdanig nog niet aan de stad bezorgd. Dat lijkt mij behoorlijk elementair zijn. Ik ga ervan uit dat minister Schauvliege in wiens opdracht dit rapport is geschreven, de Stad Gent zal uitnodigen voor een gesprek over het operadossier.
Voor een officieel standpunt van de Stad Gent is het dus nog te vroeg, aangezien wij nog niet officieel over de teksten beschikken en het gesprek nog niet heeft plaats gevonden. We zullen dan ook met een collegebrief om zo’n overleg vragen. Vandaag al uitspraken doen over ‘wat-als scenario’s’ is niet opportuun en zelfs onverstandig. Stap 1 is overleg met de minister.

Wat ik de minister vooral wil duidelijk maken in dit gesprek is dat Gent, net zoals Antwerpen, een eeuwenoude operatraditie heeft. Er bestaat in Gent ook duidelijk een operapubliek en in tegenstelling tot wat clichématig wordt beweerd, bestaat dat niet alleen uit oud-gedienden en operetteliefhebbers. Mede dankzij de inspanningen van de Vlaamse Opera en initiatieven van de stad en instellingen voor hoger onderwijs zoals vroeger de cultuurcheques voor studenten en ondertussen Tumult.fm, vinden meer en meer jongeren de weg naar de opera.

De Vlaamse Opera bedient met het Gentse operagebouw ook een ruimere regio dan enkel Gent. Operaliefhebbers uit bv de regio’s Kortrijk en Brugge vinden ook al jaren hun weg naar de Gentse opera. Gent – en de ruime regio rond onze stad – heeft daarom blijvend recht op kwaliteitsvolle operaproducties in goede omstandigheden. Gent legt (daarvoor overigens) vandaag al een forse subsidie op tafel: jaarlijks geeft Gent een werkingssubsidie van 1.536.750 euro en een investeringssubsidie van 124.000 euro die de opera in staat moet stellen te voldoen aan de onderhoudsverplichtingen als erfpachter van het gebouw. De provincie Oost-Vlaanderen voegt daar nog eens 210.000 euro aan toe (= bedrag 2011). Als de Vlaamse Opera en/of de nieuwe structuur Opera/Ballet daarop een beroep wil blijven doen, zal daar ook iets tegenover moeten staan.

Verder wil ik er toch ook op wijzen dat er tussen de Vlaamse Opera en de Vlaamse Gemeenschap een beheersovereenkomst werd afgesloten die loopt t/m 2015. Daarin wordt uitgegaan van het aanbieden van operaproducties en concerten in beide steden. In diezelfde beheersovereenkomst wordt bovendien gesproken over de verdere restauratie van het Gentse operagebouw – met name de restauratie van de balzalen - en over de noodzakelijke opfrissing en renovatie na 20 jaar van de eerder gerestaureerde gedeelten van het gebouw. Daartoe heeft mijn voorganger overigens een dossier laten opmaken dat is neergelegd bij de Vlaamse regering. Ook de opvolging van dit dossier maakt deel uit van het gesprek dat ik wil hebben met de minister.

Ook vanuit de stad hebben we lopende overeenkomsten met de Vlaamse Opera. In de eerste plaats de subsidie overeenkomst die nog loopt tot het einde van dit jaar. En anderzijds de erfpachtovereenkomst voor het operagebouw die nog loopt tot 31 juli 2024.

Ik zal erop toezien dat deze intenties die de Vlaamse Gemeenschap formuleert in de lopende beheersovereenkomst in de huidige discussie eveneens in rekening worden gebracht.

Maar zoals gezegd: de eerste stap in dit verhaal, is ervoor zorgen dat de stad Gent als (niet on) belangrijke stakeholder mee aan tafel kan zitten en in overleg kan gaan met de bevoegde minister. Ik zal de minister vragen welk standpunt zij inneemt en hoe zij de toekomstige rol voor de opera en het ballet in Gent ziet na de fusie? Hoe zal de minister reageren op de budgettaire meervraag die de transitiemanager expliciet in haar rapport opnam? Ik hoop hierover spoedig met de minister te kunnen samenzitten. Ik ben er van overtuigd dat alle betrokken partijen in een constructieve dialoog kunnen komen tot een duurzame toekomst voor de Vlaamse én de Gentse opera.

Annelies Storms
Schepen van Cultuur, Toerisme en Evenementen