Het Gentse OCMW schaft de onderhoudsplicht van de kinderen voor de bejaarde ouders in een rusthuis af. "Dit betekent dus dat de kinderen niet meer financieel moeten tussenkomen indien hun ouders worden opgenomen in een rusthuis en de kosten zelf niet kunnen betalen", verduidelijkt OCMW-voorzitter Geert Versnick. De afschaffing zal ten vroegste ingaan vanaf 1 juli.

Tot op vandaag worden de kosten voor de opname in een rusthuis teruggevorderd bij de onderhoudsplichtige kinderen van de rusthuisbewoner of eventueel bij de echtgeno(o)t(e) op basis van het netto belastbaar inkomen en volgens een wettelijk opgelegde uniforme schaal. De onderhoudsplicht kan nooit hoger zijn dan het kindsdeel. Dit betekent dat een persoon nooit kan opdraaien voor het deel dat een broer of zus niet kan betalen. Maar deze regeling leidde al wel eens tot conflicten binnen het gezin en ook de rusthuisbewoner zelf was er niet altijd heel tevreden mee. "De bewoner wordt buiten zijn/haar wil om in een financieel afhankelijke situatie geduwd", verduidelijkt OCMW-voorzitter Geert Versnick. "Sommigen van hen vrezen om als bedelaar te moeten aankloppen bij het OCMW en dus ook bij hun kinderen. Het gaf soms ook aanleiding tot conflicten tussen de bejaarde ouder en zijn kinderen en/of tussen broers en zusters onderling die soms zeer uiteenlopende facturen van het OCMW krijgen toegestuurd. De tussenkomst die ieder kind moet betalen wordt immers berekend op basis van het officieel fiscaal inkomen en hierover bestaan dan grote discussies".

Met de afschaffing van de onderhoudsplicht horen dergelijke conflicten binnen de gezinnen tot het verleden. Maar ook andere aspecten speelden mee. Zo wordt er enkel maar kosten teruggevorderd indien een bejaarde wordt opgenomen in een rusthuis, terwijl voor andere vormen van bejaardenzorg dit niet geldt. Onlogisch, zo oordeelde de OCMW-raad. Maar ook de kosten wogen niet op tegen de baten.

"De netto-opbrengst voor het OCMW is de facto nihil", zegt Geert Versnick. "In de loop van 2006 werd er voor 101.157,17? aan onderhoudsgelden gefactureerd. Daarvan is slechts een goede 100.00 euro teruggevorderd (nauwelijks 7 %). Daartegenover staan de administratiekosten, procedurekosten ivm juridische betwistingen, terugbetaling belastingen, personeelskost. Deze kosten bedroegen in 2006 zo?n 107.000 euro".

De beslissing van het afschaffen van de onderhoudsplicht werd pas genomen nadat er mogelijkheden waren om misbruiken tegen te gaan.

Het OCMW heeft, ondanks de beslissing tot algemene afschaffing van de onderhoudsplicht voor de opnamekosten van rusthuisbewoners, 4 mogelijkheden om op te treden tegen misbruiken door deze rusthuisbewoners:

• Geen financi?le tussenkomst verlenen indien de bejaarde zich bewust en op bedrieglijke wijze onvermogend heeft gemaakt met het oog op het bekomen van financi?le tussenkomst vanwege het OCMW.
• Financi?le tussenkomst verlenen, maar de onderhoudsplichtigen aanspreken ten belope van maximum hun kindsdeel en rekening houdend met de leefloongrenzen.
• Financi?le tussenkomst die verleend is terugvorderen vanwege de begunstigde zelf, indien die een onjuiste of onvolledige aangifte van zijn bestaansmiddelen heeft gedaan.
• De bejaarde strafrechtelijk vervolgen indien hij valse verklaringen heeft afgelegd om financi?le hulp te ontvangen.

De afschaffing van de onderhoudsplicht zal pas ten vroegste ingaan vanaf juli en vanaf dan wordt er geen onderhoudsgeld meer gevorderd. De beslissing is al wel goedgekeurd in de OCMW-raad maar dient nog in de gemeenteraad van juni te worden besproken.