Een jaar geleden werd de federale wetgeving gewijzigd waardoor schijnhuwelijken, waarbij men een huwelijk aangaat enkel met oog op het bekomen van een verblijfsvergunning, voortaan strafbaar zijn.

Schijnhuwelijken tegen betaling kunnen worden bestraft met boetes van 100 tot 500 euro en/of een celstraf van 15 dagen tot ??n jaar. Daarnaast is het zo dat, indien een huwelijk als schijnhuwelijk wordt vernietigd, het verblijfsrecht dat uit dat huwelijk werd verkregen, onherroepelijk teniet gaat. Ook zou een rondzendbrief van de minister van Binnenlandse Zaken, waarin ambtenaren van de burgerlijke stand aangespoord worden om informatie over verdachte en geweigerde huwelijken aan elkaar door te spelen, zijn vruchten afwerpen: in twee jaar tijd is het aantal onderzoeken naar schijnhuwelijken in Belgi? zo goed als verviervoudigd en werd het zogenaamde 'huwelijksshoppen' een pak moeilijker. Tenslotte zullen de schijngehuwden binnenkort tot drie jaar na de feiten zijn of haar verblijfsrecht kunnen kwijtspelen.

De stad Gent had, als ??n van de weinige steden, reeds in 2001 besloten om binnen de structuur van het bureau Huwelijken een Cel Schijnhuwelijken op te richten. Uw voorgangster, wijlen schepen Chantal Claeys, had van de bestrijding van schijnhuwelijken een topprioriteit gemaakt.

"Open Vld bestrijdt schijnhuwelijken" op AVS

Vragen van Sami Souguir aan schepen Rita Uyttendaele

• Hoeveel gevallen van vermeende schijnhuwelijken werden er door de Cel onderzocht en hoeveel daarvan waren effectief schijnhuwelijken?
• Hoeveel huwelijken werden hierbij voltrokken in het buitenland?
• Is er een trend vast te stellen sinds 2001?
• Hoeveel keer werd er een beroep aangetekend bij de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg, wanneer een huwelijk werd geweigerd omdat het een schijnhuwelijk betreft?
• Hoeveel beslissingen tot weigering van een huwelijk werden door de rechtbank van eerste aanleg vernietigd?
• Hoeveel schijngehuwden werden bestraft op basis van de nieuwe wetgeving?
• Hoe verloopt de uitwisseling van informatie tussen de ambtenaren van de burgelijke stand van de verschillende steden en gemeenten, teneinde het 'huwelijksshoppen' tegen te gaan?
• In een interview in de krant maakte u kenbaar dat een bijkomend personeelslid noodzakelijk is voor de Cel Schijnhuwelijken alsook twee bijkomende personeelsleden voor de dienst Vreemdelingen. Gezien het belang van deze materie, zijn er redenen dat deze noodzakelijke bijkomende krachten niet zullen worden toegekend?

Antwoorden van schepen Rita Uyttendaele

Hoeveel gevallen van vermeende schijnhuwelijken werden er door de cel schijnhuwelijken onderzocht en hoeveel daarvan waren effectief schijnhuwelijken? Hoeveel huwelijken werden hierbij voltrokken in het buitenland?

Er werden sinds 2001, 834 dossiers betreffende huwelijken gepland te Gent en 321 dossiers betreffende huwelijken afgesloten in het buitenland onderworpen aan onderzoek aangaande schijnhuwelijk. Er werden van de huwelijken gepland te Gent, 123 dossiers geweigerd. Van de huwelijken in het buitenland, werden er 12 nietig verklaard en van 8 huwelijken werd de registratie geweigerd.

Het is mogelijk dat in de toekomst de huwelijken waarvan de registratie werd geweigerd nietig worden verklaard. We kunnen in de toekomst nog een stijging verwachten van het aantal huwelijken in het buitenland waarbij niet zal worden overgegaan tot de registratie, omdat deze procedure nog maar recentelijk wordt toegepast.

Van de 123 geweigerde huwelijken te Gent, zijn er met 100% zekerheid 5 die effectief schijnhuwelijken waren. 65 geweigerde huwelijken waren ook meer dan waarschijnlijk schijnhuwelijken, gezien al 50 koppels geen beroep aangetekend hebben tegen de weigering van hun huwelijk en ook niet meer samen zijn. Van de 321 dossiers huwelijken in het buitenland, kan men met zekerheid zeggen dat er 12 effectief schijnhuwelijken waren, gezien de vernietiging.

Er zullen waarschijnlijk m??r schijnhuwelijken geweest zijn, maar huwelijken in het buitenland zijn geen prioriteit voor het parket.

Is er een trend vast te stellen sinds 2001?

Een nieuwe trend is het stijgende aantal mensen dat zwanger is. Sommigen bieden al spontaan hun briefje aan van de gynaecoloog, zonder dat ernaar gevraagd wordt.

Sinds het stijgende aantal zwangerschappen, wordt ook een interview gedaan als er een zwangerschap is. In Antwerpen stelde men dit ook vast en blijkbaar worden kinderen gebruikt als een soort drukkingsmiddel om aan te tonen dat men wel degelijk een duurzame levensgemeenschap wenst op te bouwen.

We zien elk jaar ook een stijging van het aantal dossiers die aan een onderzoek betreffende schijnhuwelijk worden onderworpen. Moesten wij nog meer capaciteit hebben, dan zouden het nog zeker een kwart meer dossiers zijn die aan een onderzoek zouden worden onderworpen.

Blijkbaar zijn we ook steeds meer bekend aan het worden als meldingspunt voor schijnhuwelijken. Zo werden er in 2007 al 20 aangiften als schijnhuwelijk gedaan.

Hoeveel keer werd er beroep aangetekend bij de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg, wanneer een huwelijk werd geweigerd, omdat het een schijnhuwelijk betreft?

Tegen de 123 geweigerde dossiers betreffende huwelijken gepland te Gent, werd 72 keer beroep aangetekend bij de rechtbank van eerste aanleg.

Hoeveel beslissingen tot weigering van een huwelijk werden door de rechtbank van eerste aanleg vernietigd?

Er werd 72 keer beroep aangetekend tegen de weigeringen huwelijken te Gent. In 39 dossiers werd de beslissing van de Ambtenaar van de burgerlijke stand tot weigering van het huwelijk vernietigd. In 16 dossiers werd de beslissing van de Ambtenaar van de burgerlijke stand bevestigd. In 17 dossiers werd nog geen uitspraak gedaan.

Een belangrijk gegeven hierbij is dat van de 123 geweigerde dossiers, slechts 30 koppels getrouwd zijn uiteindelijk en 14 zijn daarvan al niet meer samen.

Hoeveel schijngehuwden werden gestraft op basis van de nieuwe wetgeving?

Tot op heden werd er nog geen toepassing gemaakt van de wetgeving rond strafbaarstelling van schijnhuwelijken.

Volgens de eerste substituut wordt de wet om volgende redenen nog niet wordt toegepast:

Ten eerste kan de wetgeving niet toegepast worden op huwelijken afgesloten in het buitenland.

Om de wet reeds toe te passen op afgesloten huwelijken daar is het nu nog wat te vroeg voor.

Een poging tot schijnhuwelijk is heel moeilijk aan te tonen vanwege de bewijslast. Hoe kan je bewijzen dat iemand gepoogd heeft een schijnhuwelijk af te sluiten?

Het parket ziet liever de procedure verlopen via de burgerlijke rechtbank. De procedures voor de strafrechter en de burgerrechter zijn ook niet op elkaar afgestemd.

Volgens de eerste substituut is het vooral de bewijslast die het probleem vormt.

Hoe verloopt de uitwisseling van informatie tussen de ambtenaren van de burgelijke stand van de verschillende steden en gemeenten, teneinde het 'huwelijksshoppen' tegen te gaan?

Er is geen directe uitwisseling van informatie tussen de ambtenaren van de burgerlijke stand. Wij verkrijgen de informatie dat de betrokkenen al in een andere stad of gemeente hebben willen huwen via de Dienst Vreemdelingenzaken Brussel.

Er wordt informatie aangevraagd aangaande de betrokkenen bij de Dienst Vreemdelingenzaken en wij houden de Dienst Vreemdelingenzaken ook op de hoogte van ieder verder verloop van het dossier. De Dienst Vreemdelingenzaken houdt al deze gegevens bij en als de betrokkenen naar een andere stad of gemeente gaan om te huwen, wordt die stad of gemeente op de hoogte gebracht van de eerdere pogingen van de betrokkenen, wanneer zij informatie opvragen bij de Dienst Vreemdelingenzaken.

De cel schijnhuwelijken waarschuwt wel automatisch andere steden of gemeenten, als zij vaststellen dat de betrokkenen verhuisd zijn. Dit gebeurt wel alleen indien het dossier wordt stopgezet, terwijl het nog lopende was bij ons.

In een interview in de krant maakte u kenbaar dat een bijkomend personeelslid noodzakelijk is voor de Cel Schijnhuwelijken alsook twee bijkomende personeelsleden voor de dienst Vreemdelingen. Gezien het belang van deze materie, zijn er redenen dat deze noodzakelijke bijkomende krachten niet zullen worden toegekend?

Uit wat voorafgaat zal u hebben begrepen dat vooral de capaciteit van de betrokken cel richtinggevend is voor het aantal dossiers dat kan behandeld worden. Het is duidelijk dat er voldoende aanwijzingen zijn om een bijkomende kracht te verantwoorden om de interviews af te nemen en tot nog meer degelijk onderbouwde dossiers te komen. Ik zal de - overigens beperkte - capaciteitsuitbreiding dan ook stevig verdedigen tijdens de begrotingsbesprekingen die op til zijn.