Tijdens de gemeenteraad van maandag 16 december hield adjunct-fractievoorzitter en gemeenteraadslid Carl De Decker een tussenkomst over de meerjarenplanning.

Geachte leden van het college,
Beste collega’s,

Ik wil vooreerst vanwege onze fractie onze appreciatie uitdrukken voor het harde werk dat is voorafgegaan aan dit MJP. Uiteraard hulde aan de schepen van financiën, maar zeker en vast ook aan de vele mensen uit de administratie die aan de begroting hebben meegewerkt. Dank daarvoor.

Collega’s, we hebben in Gent vele mooie tradities. En hoewel tegenwoordig alles sexy, hip en trendy moet zijn, wil ik er 1 traditie uitpikken, met name als het gaat over de financiën van de stad, de centen van de Gentenaars.

Op vlak van het stadsbudget hebben we in Gent de traditie om, met rustige vastheid, jawel collega’s, op te treden als goede huisvader. Ik wil hier ook even dank betuigen aan collega Peeters die er als schepen van financiën gedurende 16 jaar er voor gezorgd heeft dat de rekening klopte. Ook tijdens minder evidente periodes. Wie hem een beetje kent weet dat ‘rustige vastheid’ niet zijn grootste kwaliteit is doch als het over de centen ging, was het dat wel.

Het zal u niet verbazen dat wij vanuit de Open VLD fractie met bijzondere aandacht hebben gekeken naar dit meerjarenplan, de budgettaire vertaalslag van het ambitieuze bestuursakkoord dat inmiddels, de tijd gaat snel, reeds een jaar geleden is gesloten. We stellen met vreugde vast dat de duurzame investeringspolitiek van de voorbije jaren niet alleen wordt aangehouden, maar nog wordt versterkt. En dat is nodig. Collega’s, de maatschappij evolueert razendsnel. Ook onze stad is daar geen uitzondering op. We zijn met steeds meer Gentenaars, er komen tegen het einde van deze legislatuur naar schatting 10.000 mensen bij. Om u een idee te geven: dat is ongeveer de volledige bevolking van  een gemeente als Melle of Nazareth die er in een tijdspanne van 5 a 6 jaar eenvoudigweg bij komt.

Deze aangroei is een goede zaak maar brengt tegelijk ook de nodige uitdagingen met zich mee op vlak van woonbeleid, mobiliteit, onderwijs, kinderopvang, veranderende zorgnoden in het kader van de vergrijzing, het samenleven met elkaar in een almaar diverser wordende stad. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Het is onze plicht collega’s, als verkozen vertegenwoordigers van de Gentenaars om op al deze uitdagingen krachtdadig, met de blik vooruit en in een sfeer van optimisme, een antwoord te bieden.

Met het plan dat hier vanavond voorligt doen we dat. Met meer dan 600 miljoen euro aan investeringen blijven we dus, in de lijn van de voorbije 25 jaar, kiezen voor investeringen in de toekomst van onze stad.

Collega’s, voor ik kort inga op een aantal punten wil ik benadrukken dat we aan de inkomstenzijde duidelijke keuzes hebben gemaakt. Ik heb hier reeds naar verwezen tijdens de themacommissie van vorige maand.

De APB en OV stijgen in onze stad niet.
De lokale belastingen en retributies worden bijgestuurd en geïndexeerd, zoals ook de voorbije decennia het geval was.
Een aantal vermijdbare zaken gaan inderdaad omhoog, denk maar aan de takelkosten en parkeerretributies.
Voor het overige sturen we door middel van gericht beleid een aantal zaken bij. Ik verwijs hierbij onder meer naar de belastingen op drukwerk en vooral die op leegstand, waarmee we de woningmarkt zuurstof willen geven. Ook verduurzamen we de terras- en bedrijfsbelasting en laten we aannemers die gedurende een bepaalde periode parkeerplaatsen willen innemen (en dus het openbaar domein privatiseren en hinder veroorzaken) hiervoor betalen. Dit laatste weliswaar met een vrijstellingsperiode van 14 dagen, waardoor bv. kleine renovaties buiten schot blijven. Andere gemeentes, om Zelzate niet te noemen, doen dit ook maar voorzien een veel kleinere vrijstellingsperiode, wat uiteraard nefast is voor de portemonnee van de burger die werken wil laten uitvoeren.

Collega’s, ik wil hier toch kort even reageren op de verenigde oppositie, die hier zonet met hel en verdoemenis heeft gedreigd omtrent de schuldpositie. Collega’s, het aantrekken van vreemd vermogen is in het bedrijfsleven de normaalste zaak van de wereld, zeker wanneer het gaat om het financieren van duurzame investeringen. Dit geldt ook voor overheden. Iets wat ook vanuit academische hoek door  Professor Reynaert wordt aangegeven die de vergelijking maakt met gezinnen die lenen om een huis aan te kopen. Iets anders zou zijn wanneer men gaat lenen om tekorten op de lopende uitgaven, de exploitatie, te financieren.

Dit is in Gent duidelijk niet het geval. Het meerjarenplan toont aan dat er jaarlijks een overschot op de lopende rekening van ongeveer 5% wordt gecreëerd. Dit is de ruimte die beschikbaar is om te investeren, en ja, dit gebeurt met leningen, zodat de investering kan worden gespreid. Laat dit, collega’s, nu precies zijn waar economen en ondernemers voor pleiten op Europese schaal, om de transitie inzake energie en de evolutie naar een klimaatneutrale samenleving mogelijk te maken.

Bovendien kunnen we momenteel genieten van een bijzonder lage rente, die naar verwachting nog zal aanhouden tot half 2021. We zouden dus wel gek zijn om hiervan geen gebruik te maken om te investeren in de groei en de maatschappelijke uitdagingen, te meer daar investeren in infrastructuur, onderwijs en klimaattransitie ons op termijn extra inkomsten zullen opbrengen, en vermijden dat we bijkomende uitgaven moeten doen, onder meer om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen.

Collega’s, hoewel de Nederlandse taal rijk is aan nuances en betekenissen, schiet ze op het vlak schuld te kort tegenover onder meer het Engels. Daar bestaan wel degelijk twee woorden voor wat wij schuld noemen: debt voor financiële tegoeden, en guilt voor morele schuld. Dat we in onze taal dit verschil niet kunnen duiden, zorgt er steeds voor dat financiële schuld meteen ook een morele dimensie krijgt, terwijl het in wezen louter gaat over het het spreiden van financiering over de afschrijvingstermijn van investeringen.

Collega’s,

Ingaand op de 630 miljoen euro aan investeringen wil ik toch enkele zaken belichten en een paar cijfers geven. Het gaat bijvoorbeeld over een investering van 92 miljoen in  betaalbaar en kwaliteitsvol wonen. Het gaat bijvoorbeeld over 50 miljoen voor het aanleggen en vernieuwen van parken. We investeren fors in Gent als dé hoofdstad inzake technologie en digitalisering en gaan voor een ambitieus klimaatbeleid. We voorzien meer dan 100 miljoen euro voor de heraanleg van straten, pleinen en meer water in de stad. Ook inzake cultuur, jawel collega’s,  en sport gaan we voor een investeringspolitiek.

Op vlak van cultuur wordt er geïnvesteerd in mensen en in stenen. Wat de mensen betreft verlagen we de toegangsprijs voor onze monumenten, voor Gentenaars. Ook voor niet-Gentenaars stijgen de tarieven trouwens niet, als ze een UiTPAS aanschaffen. De subsidies voor culturele organisaties gaan omhoog, de werking in de deelgemeenten wordt versterkt en het waardevolle kunstenoverleg krijgt ondersteuning. Qua infrastructuur is de lijst met projecten enorm: de kelderverdieping van het Wintercircus wordt omgevormd tot pop- en rockzaal, er zijn middelen voor de broodnodige renovatie van de Opera, de wijkbibliotheken worden geautomatiseerd, het masterplan voor de Bijlokesite wordt uitgevoerd, de nieuwe vleugel voor het Design Museum komt er en ook bv. het STAM, Huis van Alijn en Gravensteen mogen op heel wat investeringen rekenen.

We zetten, en dan zitten we bij sport, zwaar in op de modernisering van de Blaarmeersen tot een eigentijds en gezinsvriendelijk domein. De vorige vernieuwing, onder meer met de heraanleg van het strand, dateert immers stilaan van 15 jaar geleden. Goed voor een investeringsbudget van 12 miljoen, dat onder meer gebruikt zal worden voor het vernieuwen van het strandgebouw en het bouwen van een extra glijbaan. We voorzien ook extra zwemwater door van de Neptunus een overdekt zwembad te maken. Daarnaast investeren we in een nieuw multifunctioneel sportgebouw voor de Gentbrugse Meersen en in de wijksporthallen Ledeberg, Tondelier en Oude Dokken.

We voorzien bijkomende capaciteit voor onderwijs en kinderopvang en verdrievoudigen het budget inzake gezondheidszorg.

Collega’s, we vinden de mening van de Gentenaar belangrijk. Eén van de basisprincipes van dit stadsbestuur is ‘participatie’. De burgers zullen worden betrokken bij de opmaak van de diverse beleidsnota’s. We zetten verder in op de burgerbegroting, op maat van elke wijk. De inwoners kiezen daarbij zelf de prioriteiten waarop in hun wijk moet worden ingezet.  Daar zijn al mooie zaken uit voort gevloeid. We voorzien hiervoor 6,25 miljoen euro, te verdelen over 25 wijken, een substantiële verhoging in vergelijking met de vorige legislatuur.

Collega’s, het zal u niet verbazen dat wij vanuit de OVLD fractie even willen stilstaan bij het beleid van dit stadsbestuur inzake ondernemerschap.

We zetten al enkele jaren in op het aantrekken van starters. Dit blijven we doen en we versterken dit nog. We hebben daarbij ook de nodige aandacht voor de fase die daarna komt. Dit is immers een cruciale fase in de levensloop van een onderneming: van start-up naar scale-up.

We gaan resoluut voor de economie van de toekomst waarbij we verder werken aan het zo geroemde Gentse innovatie-ecosysteem en waarbij we inzetten op een doordachte acquisitiestrategie om investeringen aan te trekken. Dit laatste zowel in de klassieke sector als de retail maar ook inzake circulaire economie, cleantech-healthtech-biotech en digitale economie.

We blijven onze zo belangrijke Gentse middenstand ondersteunen via Puur Gent, onze handelsVZW waarin de sfeergebiedmanagers en opperdekenij vertegenwoordigd zijn en zo mee het beleid bepalen. We investeren verder in de verfraaiing van handelspanden en zetten Gent continu in de kijker als winkel- en horecastad. Met een nieuwe focus op nightlife. We ontwikkelen verder de passantentellingen, onder de noemer’ meten is weten’, om zo nog gerichter te kunnen ingrijpen.

Inzake de pensioenen maken we verder werk van het uitvlakken van de verschillen tussen statutaire en contractuele werknemers. Zodat collega’s die hetzelfde werk uitoefenen ook hetzelfde pensioen genieten, los van het statuut. Dit is relevant voor 4000 personeelsleden.

Ten andere, we kijken als organisatie ook naar onszelf als werkgever: denk maar aan het feit dat we voortaan kiezen voor contractuele aanwerving en dat we het zullen doen met het aantal VTE uit de vorige legislatuur: er komen weliswaar 110 VTE bij, maar er worden er evenveel niet vervangen bij pensionering.

Collega’s, de beschikbare ruimte in onze stad is beperkt én druk bevraagd. We hebben dan ook veel aandacht besteed aan het zogenaamde slimme ruimtegebruik en voorzien een ruime enveloppe voor stadsvernieuwing voor 55 miljoen euro investeringen. Het gaat dan bijvoorbeeld over ‘Bruggen naar Rabot’ waarbij we de leefbaarheid willen verhogen en de publieke ruimte willen opwaarderen en ‘En route’ waarbij de wijken Dampoort en Sint-Amandsberg worden aangepakt. Voor Nieuw Gent voorzien we 10 miljoen euro investeringen om deze wijk via een integrale aanpak te revitaliseren. Maar ook voor de Overpoort gaan we voor een opwaardering onder meer door ingrepen op het openbaar domein. Denk maar aan de komst van terrassen, publiek sanitair, aangepaste verlichting of ondergrondse afvalcontainers, dit alles in overleg met de buurt en de sector.

We maken werk van de aanleg van de Coca Colaweg, wat zal zorgen voor een ontlasting van Zwijnaarde en we voorzien tussen te komen in het omleggen van de Drieselstraat bij de aanleg van de wegenis voor het bedrijventerrein Oostakker, wat de buurt ten goede zal  komen.

Ten slotte, en daarmee rond ik af, investeren we in veiligheid. De stedelijk dotatie vanuit de stad stijgt tussen 2020 en 2025 met 25% tot  108 miljoen euro. We werven onder meer 50 extra politie agenten aan. Dat is meer dan nodig collega’s en we zetten hier eindelijk de nodige stappen voor. Maar een performant veiligheidsbeleid gaat verder dan dat: dat gaat ook over preventie en slachtofferzorg. We gaan inderdaad voor een driesporenbeleid en voorzien daar ook de nodige middelen voor.

Zo zetten we bijvoorbeeld in op outreachend jeugdwelzijnswerk voor kwetsbare jongeren die onvoldoende toegang vinden tot de hulpverlening. We begeleiden hen naar de arbeidsmarkt en brengen de nodige vaardigheden bij. Om zo te vermijden dat jongeren het verkeerde pad kiezen.

We rollen verder de het project van de pleinpatrons uit. Jongeren met een voorbeeldfunctie leren omgaan met moeilijke situaties in de wijk en zijn een aanspreekpunt. Bedoeling hierbij is om de overlast, baldadigheden en storend gedrag te gaan remediëren.

Het is essentieel dat we zorgen dat de politiemensen goed zijn uitgerust om hun job te kunnen doen, zowel op straat als in de politiegebouwen. We voorzien budget voor (ver)nieuwbouw Gentbrugge; we trekken een nieuw gebouw op in Oostakker; we verbeteren de huisvesting van de politie in Gent-Centrum en maken eindelijk werk van een nieuw Politiehuis op de  site Groendreef. We vernieuwen en verduurzamen de vloot. We rusten politiemensen uit met moderne tools met toegang tot relevante systemen (101-meldingen, politionele databanken,…) om administratietijd te verminderen.

Collega’s het is duidelijk: in het het meerjarenplan dat voorligt maken we gedurfde weloverwogen keuzes en zijn we ambitieus. Op elk vlak. Het is bij uitstek in de steden dat beleidsmakers het verschil kunnen maken en directe impact hebben. Dat zal niet veranderen, welintegendeel: om u een idee te geven: tegen 2050 woont 2/3 van de wereldbevolking in steden, volgens de Verenigde Naties.  

Dit college neemt de uitdaging aan en gaat ervoor. Met de blik vooruit. Optimisme is immers meer dan ooit een moral duty. Vanuit de Open Vld-fractie nemen wij de handschoen op en gaan we aan de slag om er samen iets van te maken.

Ik dank u.